Jak oddać w Legal English tytuł notariusza polskiego? Czym polski notariusz różni się od notariusza w USA? Zapraszam do lektury.
Zawód notariusza jest jednym z najstarszych zawodów prawniczych, jego początki sięgają czasów rzymskich. Na fundamencie prawa rzymskiego wykształcił się tzw. łaciński model notariatu, obowiązujący również w Polsce. Charakteryzuje się on przede wszystkim wyodrębnieniem notariatu w zakresie wykonywania funkcji publicznych państwa (notariusz używa pieczęci z orłem, a stworzony przez niego dokument jest zrównany mocą z dokumentem urzędowym) i powierzeniem kompetencji dokonywania czynności notarialnych osobom z wykształceniem prawniczym (aplikacja notarialna, wymagane studia prawa). Notariusz wyposażony w powyższe atrybuty zapewnia bezkonfliktowość w obrocie prywatnoprawnym, jak również pełni rolę powiernika i doradcy prawnego swojego Klienta.
Odmienny model notariatu wykształcił się w krajach anglosaskich. Najlepszym punktem odniesienia (bo skrajnym 🙂 pozostają w tym wypadku Stany Zjednoczone (z wyjątkiem stanu Luizjana). W USA ogólna niechęć do publicznych interwencji w sfery życia prywatnego doprowadziła do rezygnacji z wprowadzenia urzędu notariusza, jakiego znamy z przeważającej części starego kontynentu. Obrót realizowany jest przez prawników, którzy np.: w wypadku nieruchomości tworzą umowy dla swoich klientów a następnie rejestrują je w sądzie. Notariusz w tym systemie właściwie jedynie poświadcza tożsamość osoby składającej podpis na dokumencie, pełniąc funkcję publicznego bezstronnego świadka w wypadku podpisywania istotnych dokumentów, np.: popularnych w Stanach pisemnych oświadczeń pod przysięgą (affidavit). W związku z tym zawód notariusza anglosaskiego wykazuje z jednej strony brak wymagania wykształcenia prawniczego od kandydata (w większości stanów wymaga się tylko rejestracji i uiszczenia opłaty) oraz z drugiej strony- bardzo wąski zakres uprawnień (co uzasadnia brak wymogu prawniczego wykształcenia).
Notariusze anglosascy określani są mianem notary public. Ze względu na poważne różnice w pełnionej funkcji, nie sposób posłużyć się tym pojęciem na określenie polskiego notariusza bez wywołania mylnego wyobrażenia u naszego anglojęzycznego odbiorcy. Konieczna jest zatem pewna modyfikacja, która z jednej strony odda istotę zawodu, a z drugiej jednocześnie podkreśli różnice. W tym celu notariuszy łacińskich w Legal English określa się zwykle mianem notary of civil law, albo krócej- notary. Brak dodatku „public” jest sygnałem, że chodzi nam o notariusza wywodzącego się z innego systemu prawnego.